Od 20. juna 2025. godine svi pametni telefoni i tableti koji se prodaju na teritoriji Еvropske unije imaju novu oznaku koja će označavati vijek trajanja baterije i efikasnost. Slična energetska oznaka već postoji na kućnim uređajima, kao što su frižideri ili mašine za pranje veša.
Sada se to proširuje i na bežične fiksne telefone, pametne telefone za mobilne ili satelitske mreže, obične telefone bez interneta ili aplikacija trećih strana, kao i na tablete sa ekranima između 7 i 17,4 inča (od 17,78 do 44,19 centimetara), koji budu plasirani na tržište od 20. juna nadalje.
Uređaji sa fleksibilnim glavnim ekranima koje je moguće djelimično ili potpuno rasklopiti biće izuzeti od ovih pravila, kao i oni koji su pušteni u prodaju na tržištu Unije prije 20. juna, kao što je ranije već najavljeno.
Svi gore navedeni uređaji moraju ispunjavati pet ključnih kriterijuma ekodizajna:
Izdržljivost: uređaji treba da budu otporni na slučajne padove i zaštićeni od prašine i vode.
Vijek trajanja baterije: baterije moraju izdržati najmanje 800 ciklusa potpunog punjenja i pražnjenja, zadržavajući najmanje 80 odsto svog originalnog kapaciteta.
Mogućnost popravke: proizvođači moraju obezbijediti ključne rezervne dijelove u roku od 5 do 10 radnih dana i nastaviti da ih nude još sedam godina nakon što se proizvod povuče iz prodaje na teritoriji Unije.
Softverska podrška: uređaji moraju dobijati nadogradnje operativnog sistema najmanje pet godina od datuma kada prestanu da se prodaju.
Pristup popravci: profesionalni serviseri moraju imati nediskriminatoran pristup svakom potrebnom softveru ili firmveru.
Kako izgleda oznaka?
Oznaka iz Еvropskog registra proizvoda za energetsko označavanje (ЕPRЕL), poznata kao ENERGY oznaka, prikazivaće sedam ključnih informacija.
Ko garantuje tačnost podataka?
Svi dobavljači - proizvođači, uvoznici ili ovlašćeni zastupnici - koji posluju na tržištu Unije i Еvropskog ekonomskog prostora moraju registrovati svoje modele proizvoda putem specijalizovane ЕPRЕL platforme kojom upravlja Еvropska komisija.
Iako su proizvođači odgovorni za tačnost podataka, Komisija će provjeravati informacije vezane za zaštitu od prodora, mogućnost popravke i performanse baterije.
Šta to znači za krajnje potrošače?
Ova oznaka za ekodizajn dio je šire inicijative ЕU usmjerene ka poboljšanju energetske efikasnosti do 2030. godine. Očekuje se da će ova inicijativa smanjiti emisiju CO₂ za 46 miliona tona i uštedjeti prosječnom domaćinstvu oko 150 evra, uz već postojeće uštede ostvarene aktuelnim mjerama ekodizajna.
Iako se ova pravila formalno primjenjuju samo unutar Unije, njihov uticaj mogao bi da se proširi i van 27 zemalja članica. Proizvođači pametnih telefona već globalno proširuju softversku podršku jer uređaji postaju izdržljiviji i lakši za popravku - što ide u korist potrošačima širom svijeta.
(Kurir.rs/ tportal)
