Balkanski dileri postali su neobilazan faktor u snabdijevanju Evropske unije tonama kokaina i marihuane. Prema istragama koje sprovode evropske i policije u regionu, ali i u BiH, kokain i marihuana u EU stižu iz dva smjera, preko Južne Amerike i Albanije.
Tužilac Tužilaštva BiH Dubravko Čampara istakao je za Glas Srpske da kokain u Evropsku uniju stiže brodovima uglavnom iz Bolivije, Perua i drugih zemalja Latinske Amerike. Marihuana, prema njegovim riječima, dolazi iz pravca Albanije, te preko Crne Gore i BiH ide u Hrvatsku, odakle se krijumčari dalje u EU.
"Kokain se brodovima prebacuje uglavnom do holandskih luka, ali i do Barselone. Sve istrage su pokazale da su za dovoženje tih narkotika zadužene grupe koje su se ranije prebacile u Južnu Ameriku, gdje kupuju kokain za male pare i šalju za EU, a gdje ga sačekuju naši ljudi sa Balkana i rasprodaju. Zarade su milionske jer se droga prodaje po mnogo višim cijenama nego što se plaća. To je nevjerovatno", rekao je Čampara.
Dodao je da je uloga osoba sa područja BiH i cijelog Balkana da preuzimaju drogu i distribuišu je dalje.
"Ima dosta slučajeva da kada se marihuana preko BiH preveze na područje zapadne Evrope, te osobe produže do luka gdje je dovezen kokain. Oni zatim preuzimaju manje količine kokaina te ga vraćaju u BiH i druge zemlje regiona", pojasnio je Čampara.
On je istakao da veliku ulogu u povezivanju kriminalaca i šverca droge igraju moderna tehnologija i internet, koji omogućava brže povezivanje.
"Naših ljudi, osoba sa Balkana ima svuda i povezuju se. Ima naših ljudi koji su živjeli u Južnoj Americi, a Hrvatska i Crna Gora godinama su imali mornare koji sada učestvuju i u švercu droge", pojasnio je Čampara.
Da su ljudi sa Balkana glavni u krijumčarenju narkotika i pravljenju ruta kojima dolaze kokain i marihuana, govore i akcije policije Perua, Evropola, ali i policija regiona.
Nedavno je u BiH uhapšen Smail Šikalo, za kojim su peruanske vlasti raspisale potjernicu. Prema informacijama iz istrage, on je dio narko-klana “Tito i Dino”, na čijem čelu je Edin Gačanin. Prema pisanju peruanskih medija, Šikalo se dovodi u vezu sa takozvanim balkanskim kartelom koji godinama unazad švercuje kokain iz Južne Amerike u Evropu. On je predstavljao osobu za kontakt sa evropskim kontinentom. Šikalo je uhapšen u Peruu u noći između 6. i 7. januara 2019. godine, kada je u gradu Truhiljo zaplijenjeno 800 paketa kokaina. Nekoliko dana kasnije zaplijenjeno je još 500 kilograma, a Šikalo je bio u pritvoru do januara 2020. godine. Nakon što je pušten, pobjegao je u BiH. Edin Gačanin, koji je rodom iz Sarajeva, a navodno živi u Dubaiju, poznat je kao Pablo Eskobar Evrope i šef klana “Tito i Dino”. Pretpostavlja se da je on jedan od organizatora ruta trgovine drogom između Kolumbije, Perua, Ekvadora i istočne Evrope.
Američka agencija za suzbijanje narkotika (DEA) Gačanina je označila kao jednog od najvećih narko-dilera na svijetu, koji kontroliše trećinu narkotika koji se prodaju u Evropi i monopolizuje kokain u Peruu.
Povezanost kriminalaca BiH i regiona sa mafijašima širom svijeta otkrile su i akcije “Transporter” i “Storidž 2”. Tokom akcije “Transporter” uhapšeno je 11 osumnjičenih, među kojima i Bojan Cvijetić, koji je prema rezultatima istrage u vrhu međunarodne kriminalne organizacije koja je uz pomoć narko-kartela iz Južne Amerike nabavljala kokain “na tone” i preko Evrope ga dovozila u BiH. Kod njega je nađen povjerljiv dokument o kriminalnim organizacijama sa područja Balkana. U toj akciji zaplijenjeno je 303 kilograma skanka, te 56 kilograma kokaina i skupocjena vozila.
Istragom u akciji “Storidž 2” utvrđeno je da su osumnjičeni narkotike nabavljali od Gačanina, odnosno njegovog klana “Tito i Dino”. Glavni za nabavku bio je Dušan Lovrenović iz Gradiške. On je, pokazala je istraga, zajedno sa Aleksandrom Nikolićem vozio oružje u Holandiju, koje je prodao visokorangiranom članu narko-kartela “Tito i Dino” Mirzi Gačaninu, a od njega su uzeli kokain. Te narkotike su iz Holandije prebacili u Split i prodali.
Prema analizi Globalne inicijative protiv transnacionalnog organizovanog kriminala, postoji širok spektar igrača sa zapadnog Balkana, prije svega iz Albanije, Crne Gore, BiH i Srbije, koji su umiješani u trgovinu kokainom iz Latinske Amerike.
"Oni ponekad rade zajedno, a povremeno, izgleda, među njima postoje nesuglasice, ali ipak načelno posluju bez mnogo buke, efikasno - navodi se u izvještaju ove organizacije “Transnacionalna hobotnica” iz 2020. godine.
Prema navodima beogradskog kriminologa Dobrivoja Radovanovića, koji je nedavno pričao za medije u Srbiji, oko jedne trećine droge koja dolazi iz Južne Amerike prolazi putevima Balkana i on u tom smislu ima neki srednji značaj u lancu trgovine narkoticima.
