Šetnja glavnim prijestoničkim bulevarima, periferijskim ulicama ili provincijskim sokacima često nas navodi na pitanje u kojoj državi živimo, kojim jezikom i pismom se služimo. Da nije poneke apoteke, obućara ili pekara stekli bismo utisak da šetamo londonskim Pikadilijem, jer natpise poput Fast food, Snack bar, Trefolino, Nikola’s,Donton, Citypassage, Costacoffee... svakodnevno srećemo. Da li postoji propis kojim se reguliše davanje imena firmama kod nas i da li srpski jezik može da se odupre dominaciji engleskog u svakodnevnom životu?

Za Cvijetu Radović, vlasnicu i direktorku firme „Media life“ prilikom davanja imena najvažnije je bilo da naziv bude prepoznatljiv, da se lako izgovara i pamti.

- U takvim situacijama vlasnik firme razmišlja o internet domenu i saradnji sa stranim klijentima - objašnjava Radović. - Takođe, treba provjeriti i da li je ime slobodno u APR i da li je u skladu sa Zakonom o privrednim društvima, ali i nekim drugim propisima.

Dominacija engleskog jezika je, za lingvistu Miloša Kovačevića, kulturološki problem u Srbiji. Uticaj engleskog toliko je veliki da on, po njegovom mišljenju, poništava i opštevažeća pravila srpskoga jezika, kao što je ono o jednačenju suglasnika po zvučnosti, iz kojeg se izuzimaju engleske pozajmljenice poput nokdaun, apdejtovati, blokbaster, skejtbord, Mekdonalds, fišburger ...

- Prestiž nerazumijevanja je jako bitan našem narodu, jer je i manipulacija jezikom veoma važna. Ispostavilo se da što ste jasniji manje ste konkurentni na tržištu. Ako naziv firme napišete ćirilicom onda niste u tokovima predviđenim modernim marketingom - kaže prof. dr Kovačević.

Naš sagovornik navodi da nije važno da li konzument razumije, već je bitnije da je „in“, a onda je i „ekstra“. Odavno je to glavni kurs srpske kulturne politike, a svako ko se tome suprotstavi je konzervativan ili nacionalistički nastrojen.

- Danas većina koristi takozvani anglosrpski, odnosno upotrebljava oba jezika, a da pritom ne zna pravopis nijednog od njih. Došli smo do toga da su, opet, kako je Vuk davno rekao, na snazi „pravila baba Smiljane“ - objašnjava Kovačević.

Koliko je nerazumijevanje za ovu oblast prisutno, pokazuje i to da su nam u Agenciji za privredne registre, na pitanje da li imaju zaposlenog lektora, odgovorili da su „oni agencija i da im takva struka ne treba“. Objasnili su nam da je Zakonom o privrednim društvima propisano da svaki preduzetnik može da radi samo pod poslovnim imenom. Pravila kojima se uređuje naziv i poslovno ime su veoma važna, budući da ono koje ne ispunjava zakonom propisane uslove ne može biti registrovano i često predstavlja razlog za odbačaj prijave za registraciju prilikom osnivanja.

- Osim što ne smije da vrijeđa moral i izaziva zabludu, poslovno ime može biti na stranom jeziku, da sadrži pojedine strane reči ili karaktere, na latiničnom pismu engleskog jezika, kao i arapske ili rimske brojeve. U poslovanju može da se koristi i prevod poslovnog imena ili njegove skraćenice na jeziku nacionalne manjine ili stranom jeziku - objašnjavaju u Agenciji za privredne registre.

KAKO SE PIŠE?

U Agenciji za privredne registre savjetuju da se vodi računa prilikom pisanja nekih riječi, koje se drugačije pišu ali se isto izgovaraju, odnosno da se na jedan način pišu na srpskom i na stranom jeziku. Primjera radi, menadžment i management ili kofi, coffee i cofee. Uvek treba provjeriti da li se upotrebom nekog drugog slova ili njihovog rasporeda dobija isti rezultat, jer ako se samo drugačije piše, a isto izgovara, to može da izaziva zabunu o privrednom subjektu.