Еkspedicija na dno čuvenog Velike plave rupe u Belizeu donijela je zabrinjavajuće podatke: učestalost tropskih ciklona u posljednjih 5.700 godina znatno se povećala – i prema svemu sudeći, taj trend će se dodatno pogoršati zbog klimatskih promjena.
Nakon vađenja 30-metarskog sedimentnog jezgra sa dna ove podvodne vrtače, tim naučnika je identifikovao 694 sloja koji ukazuju na ciklonske događaje, piše "Sajens Alert".
Ovi slojevi svjedoče o sve većem broju oluja u jugozapadnom dijelu Kariba, a tim predvođen geonaučnikom Dominikom Šmitom sa Univerziteta Gete u Frankfurtu upozorava da projekcije za 21. vijek ukazuju na "neviđen porast učestalosti tropskih ciklona", koji se može direktno povezati sa industrijskim zagrijavanjem planete.
Zahvaljujući specifičnim uslovima u velikoj plavoj rupi – poput slojevitosti vode i nedostatka kiseonika na dnu, sediment se taloži mirno i neometano, pa se svaki događaj poput ciklona jasno prepoznaje u jezgru po boji i veličini zrna.
Šmit opisuje ove slojeve kao "nešto poput godova u drvetu“"– smjenjivanje boja ukazuje na organske razlike između godina sa i bez oluja.
Analiza jezgra pokazala je ne samo dugoročan porast oluja, već i da se one javljaju učestalije u toplijim klimatskim fazama. Promjene u položaju ekvatorijalne zone niskog pritiska – poznate kao Intertropska konvergentna zona – igraju ključnu ulogu u formiranju i pravcu kretanja oluja u Atlantiku i Karibima.
Najalarmantnije je što je u posljednjih 20 godina zabilježeno čak 9 ciklona – što premašuje prirodne varijacije u klimi tokom hiljada godina. Naučnici sada predviđaju da bi tokom ovog vijeka čak 45 tropskih oluja i uragana moglo pogoditi ovaj region – što je bez presedana u istorijskom kontekstu.
Cijela studija objavljena je u prestižnom časopisu "Sajens Advanses".
