Teleskop "Džejms Veb" je možda upravo otkrio znake života na planeti koja je 120 svjetlosnih godina udaljena od naše Zemlje, piše BBC!
Riječ je, naime, o detetktovanom molekulu zvanom dimetil sulfid (DMS). Na Zemlji ovaj molekul proizvodi samo nešto živo.
Naučnici su ipak naglasili da otkriće koje su napravili nije potpuno izvjesno, i da je potrebno još podataka kako bi se potvrdilo prisustvo DMS.
Istraživači su takođe u atmosferi ove planete detektovali prisustvo metana i ugljen dioksida.
Kako piše BBC, prisustvo ovih gasova bi moglo da znači da ova planeta, nazvana K2-18b, ima vodeni okean.
Profesor Niku Madhusudhan sa Univerziteta Kembridž, koji je bio vođa istraživačkog tima, rekao je za BBC da je čitav tim bio "šokiran" kad su vidjeli rezultate.
- Na Zemlji, DMS proizvodi samo život. Veći dio zemljine atmosfere emituje fitoplankton u morskim okruženjima - rekao je on.
Ali profesor naglašava da je još rano za definitivne zaključke, i da je potrebno još podataka, koji će biti dostupni za godinu dana, da bi se otkriće potvrdilo.
- Ako se potvrdi, to će biti velika stvar, i osjećam odgovornost da ovo uradimo kako treba, ako ćemo da tvrdimo nešto tako veliko - rekao je Madhusudhan.
Ovo je prvi put da su astronomi otkrili mogući trag DMS na planeti koja kruži oko udaljene zvijezde. Ali oni rezultate tretiraju sa oprezom, naglašavajući da je prije 3 godine slična tvrdnja o prisustvu molekula fosfina, koji proizvode živi organizmi, u oblacima Venere, opovrgnuta godinu dana kasnije.
Dr Robert Mesi, koji nije učestvovao u ovom istraživanju, a inače je zamjenik direktora Kraljevskog astronomskog društva u Londonu, kaže da je bio uzbuđen kad je video rezultate:
- Polako idemo ka tački gdje ćemo biti u mogućnosti da odgovorimo na veliko pitanje - da li smo sami u Univerzumu ili nismo - rekao je on. - Optimista sam, kad je riječ o pitanju da li ćemo jednog dana pronaći znake života ili ne. Možda je to ovo, možda će se desiti za 10 ili čak za 50 godina, da ćemo imati dokaze tako jake, da je postojanje života najbolje objašnjenje za njih.
Teleskop Džejms Veb je sposoban za analizu svjetlosti koja prolazi kroz atmosferu udaljenih planeta. Ta svjetlost sadrži hemijske "potpise" molekula u njenoj atmosferi. Detalji se mogu dešifrovati razlaganjem svetlosti na njene sastavne frekvencije - kao što prizma stvara spektar duge. Ako djelići spektra nedostaju, to znači da su ih apsorbovale hemikalije u atmosferi planete, što omogućava istraživačima da otkriju njen sastav.
Ovaj poduhvat je tim više nevjerovatan pošto je planeta udaljena više od 1,1 miliona milijardi kilometara, te je količina svjetlosti koja dospjeva do teleskopa zaista majušna.
Pored DMS, spektralna analiza otkrila je velike količine gasova metana i ugljen dioksida, i to sa velikim stepenom izvjesnosti.
Proporcije ugljen dioksida i metana su odgovarajuće pretpostavki da na planeti postoji vodeni okean, ispod atmosfere bogate vodonikom. Habl teleskop je prije otkrio prisustvo vodenih isparenja, zbog čega je planeta K2-18b bila jedna od prvih koja je bila na listi istraživanja za daleko moćniji Džejms Veb. Imajući u vidu sve to, mogućnost postojanja vodenog okeana na njoj je ogroman korak unapred u zaključivanju.
Mogućnost planete da podržava život zavisi od njene temperature, od prisustva ugljenika i vjerovatno tekuće vode. Posmatranja Džejms Veb teleskopa izgleda daju mogućnost da planeta K2-18b ispunjava sve ove uslove. Ali samo zato što planeta ima sav potencijal da podržava život, ne znači da je to i slučaj, i zato je važno definitivno utvrditi moguće prisustvo DMS.
Ono što ovu planetu čini još zanimljivijom je da ona nije nalik Zemlji, tj. ne pripada klasi takozvanih stenovitih planeta, koje su dosad bile kandidati za život, a kruže oko udaljenih zvijezda. K2-18b je otprilike 9 puta veća od Zemlje.
Egzoplanete - planete koje se okreću oko drugih zvijezda, a ne oko našeg Sunca - koje su veličine između veličina Zemlje i Neptuna, nisu nalik planetama u našem solarnom sistemu. Ovo znači da su ovi "pod-Neptuni" slabo istraženi, kao i priroda njihovih atmosfera, kaže dr Subhadžit Sarkar sa Univerziteta Kardif, koji je bio još jedan član tima za analizu.
- Iako ovakva vrsta planete ne postoji u našem solarnom sistemu, "pod-Neptuni" su najčešći tip planete dosad poznat u galaksiji. Uspjeli smo da dobijemo dosad najdetaljniji spektar pod-neptunske planete u naseljivoj zoni, i ovo nam je omogućilo da detektujemo molekule koji postoje u njenoj atmosferi - rekao je Sarkar.
